Tiranë, 30 janar 2024 – Shqipëria ka shënuar përmirësim të lehtë në Indeksin e Perceptimit të Korrupsionit për vitin 2023, sipas raportit të fundit të Transparency International (TI). Shqipëria vlerësohet me 37 pikë, një më shumë se një vit më parë, duke u renditur e 98-ta mes 180 vendeve të përfshira në raport.
Sipas TI, Shqipëria po përmirëson të dhënat e saj në lidhje me hetimin dhe ndjekjen penale të korrupsionit të nivelit të lartë, por përparimi më i madh varet nga forcimi i legjislacionit të drejtësisë penale dhe sigurimi i mbikëqyrjes efektive të degës ekzekutive.
“Vendimi për krijimin e një ministrie të re të ngarkuar me luftën kundër korrupsionit vjen me pritshmërinë e mekanizmave efektivë të integritetit. Megjithatë, kjo nuk mund të arrihet nëse parlamenti nuk ka autonomi më të fortë dhe organizatat e shoqërisë civile dhe mediat mund të kryejnë rolin e tyre mbikëqyrës pa pengesa nga autoritetet”, thuhet në raport.
Krahasuar me rajonin, Shqipëria lë pas vetëm Serbinë, e cila renditet në vendin e 104, me 36 pikë, duke mos pasur përmirësim për të dytin vit radhazi. Mali i Zi në vendin e 63 (46 pikë) dhe Maqedonia e Veriut në vendin e 76-të (42 pikë) kanë përmirësim të lehtë krahasuar me një vit më parë, ndërsa Kosova mbetet në vend, duke u renditur në vendin e 83 me 41 pikë.
Korrupsioni – problem në rritje në Europë
Korrupsioni në Europën Perëndimore dhe në Bashkimin Europian po përkeqësohet, sipas perceptimeve të ekspertëve, dhe kjo është hera e parë që përkeqësohet në më shumë se një dekadë.
Indeksi i fundit i Perceptimit të Korrupsionit (CPI) i Transparency International shqyrtoi 180 vende dhe territore sipas niveleve të tyre të perceptuara të korrupsionit në sektorin publik në një shkallë nga zero (shumë i korruptuar) deri në 100 (shumë i pastër).
Sipas raportit, ekspertët dhe njerëzit e biznesit zbulojnë se vendi më pak i korruptuar në botë është Danimarka, e ndjekur nga Finlanda dhe Zelanda e Re në vendin e dytë dhe të tretë respektivisht.
Pavarësisht se janë vendosur mirë në listën e përgjithshme, disa demokraci të rangut të lartë, si Suedia (82), Holanda (79), Islanda (72) dhe Mbretëria e Bashkuar (71), shënuan rezultatet e tyre më të ulëta ndonjëherë në CPI vjetore që nga publikimi për herë të parë të këtij raporti.
“Rënia e rezultatit rajonal të CPI në Europën Perëndimore dhe BE tregon se qeveritë europiane duhet ta marrin më seriozisht luftën kundër korrupsionit dhe respektimin e sundimit të ligjit,” tha Flora Cressëell, koordinatore rajonale e Transparency International për Europën Perëndimore.
“Vendet duhet të rrisin standardet e tyre dhe të zbatojnë më mirë rregullat e tyre për të rritur përpjekjet kundër korrupsionit, duke mbrojtur sistemin e drejtësisë nga ndërhyrja dhe duke vënë një pengesë për grupet e fuqishme të interesit në politikë.”
Përpjekjet kundër korrupsionit ose kanë ngecur ose kanë rënë në mbi tre të katërtat e vendeve në rajon, sipas Transparency International.
Vendet me performancën më të mirë ishin Danimarka (90), Finlanda (87) dhe Norvegjia (84), ndërsa vendet më vlerësim më të ulët ishin Hungaria (42), Rumania (46) dhe Bullgaria (45).
Nga 31 vende në këtë Europë, vetëm gjashtë vende kanë përmirësuar ndjeshëm rezultatin e tyre që nga viti 2012: Republika Çeke (57), Estonia (76), Greqia (49), Letonia (60), Italia (56) dhe Irlanda (77).
Krahasuar me rezultatet e CPI 2015, Austria (71), Luksemburgu (78), Suedia (82) dhe Mbretëria e Bashkuar (71) kanë rënë ndjeshëm.
Polonia (54) gjithashtu ka parë një rënie prej shtatë pikësh gjatë dekadës së fundit për shkak të “përpjekjeve të partisë së mëparshme në pushtet Ligj e Drejtësi (PiS) për të monopolizuar pushtetin në kurriz të interesit publik”, thuhet në raport. Ai theksoi gjithashtu se Greqia (49) shënoi shumë pak përmirësim në listën e vitit 2023 për shkak të pavarësisë së dobët të gjyqësorit.