Haxhi Dauti Kryetar i Këshilli Shqiptaro Amerikan dhe aktivistja Merita Bajraktari marrin pjesë në ceremoninë e vendosjes së kurorave “Roll Call of Nations”
Nga Beqir Sina
New York: Më 14 qershor 2024, përfaqësues nga ambasadat, delegacionet dhe organizatat etnike dhe të të drejtave të njeriut u mblodhën së bashku me drejtuesit e Fondacionit Përkujtimor të Viktimave të Komunizmit për Ceremoninë e 17-të vjetore Roll Call of Nations për vendosjen e kurorave dhe dhënjen e çmimit për të drejtat e njeriut në vendin ku është ndritur statuja e Memoriali i Viktimat të Komunizmit në Capitol Hill.
Këtë vit, Fondacioni Përkujtimor të Viktimave të Komunizmit -VOC, dha çmimin për të drejtat e njeriut “Dissident Human Rights Award” për Dr. Katrina Lantos Swett, e bija e ish mike të shqiptarve kongresistit të ndjerë Tom Lantosh. Dr. Lantos Swett u tha se shërben si Presidente e Fondacionit Lantos për të Drejtat e Njeriut dhe Drejtësinë, i krijuar në vitin 2008 për të vazhduar trashëgiminë e babait të saj, kongresmenit të ndjerë Tom Lantos, i cili shërbeu si Kryetar i Komitetit të Punëve të Jashtme të Dhomës së Përfaqësuesve dhe ishte i vetmi i mbijetuar i Holokaustit, i zgjedhur ndonjëherë në Kongresin Amerikan.
Nën udhëheqjen e saj, Fondacioni Lantos është bërë një zë i dalluar dhe i respektuar për shqetësimet kryesore të të drejtave të njeriut, duke filluar nga avancimi i sundimit të ligjit dhe liria e fesë dhe besimit në nivel global, nga lufta për lirinë e internetit në shoqëritë e mbyllura, deri te luftimi i kërcënimit të vazhdueshëm dhe në rritje të antisemitizmi dhe mohimi i Holokaustit.
Dr. Lantos Swett është ish-kryetare dhe nënkryetare e Komisionit të Shteteve të Bashkuara për Lirinë Ndërkombëtare Fetare (USCIRF) dhe jep mësim për të Drejtat e Njeriut dhe Politikën e Jashtme Amerikane në Universitetin Tufts. Ajo aktualisht shërben si bashkë-kryetare e Bordit të Komitetit për të Drejtat e Njeriut në Korenë e Veriut (HRNK) dhe Institutin Tom Lantos me bazë në Budapest. Dr. Lantos Swett shërben gjithashtu në Bordin Këshillimor të UN Watch, dhe leksionin vjetor të Anne Frank, dhe në Qendrën Warren B. Rudman për Drejtësi, Lidership dhe Politika Publike. Ajo shërben si bashkë-kryetare e Samitit Ndërkombëtar të Lirisë Fetare, i cili mbajti mbledhjen e tij inauguruese në vitin 2021.
Në motivacion u tha se Dr. Lantos Swett, ia ka kushtuar karrierën e saj mbrojtjes për të drejtat e njeriut, lirinë fetare dhe demokracinë në mbarë botën, veçanërisht për ata të shtypur nën regjimet komuniste dhe totalitare, dhe se është me kënaqësi të madhe që Fondacioni Përkujtimor të Viktimave të Komunizmit, Ceremoninë e 17-të vjetore i dhurojmë Dr. Lantos Swett Çmimin prestigjioz të të Drejtave të Njeriut Disident në njohje të guximit dhe avokimit të saj të jashtëzakonshëm.
Çdo mes/qershor, ambasadat, misionet diplomatike dhe organizatat e ndryshme, angazhojnë përfaqësuesit e tyre të marin pjesë zyrtarisht në ceremoninë e vendosjes së kurorave “Roll Call of Nations”, në Përkujtim të Viktimave të Komunizmit në Uashington, DC., për të nderuar kujtimin dhe dhënë një respekt për më shumë se 100 milionë viktimave të komunizmit, dhe për të respektuar lirinë aty ku ka triumfuar për të jetuar në një botë të lirë nga kthetrat e komunizmit. Njëkohësisht, në këtë ceremoni jepet edhe Medalja e Lirisë Truman-Reagan, e cila u jepet individëve që kanë sakrifikuar jashtëzakonisht shumë për të përhapur frymën e paqes, lirisë dhe demokracisë në botë.
Ambasadat dhe misionet diplomatike që morën pjesë në memorial përfshijnë Ambasadën e Republikës së Bullgarisë, Ambasada e Kanadasë, Ambasada e Republikës së Kroacisë, Ambasada e Republikës Çeke, Ambasada e Estonisë, Ambasada e Republikës Federale të Gjermanisë, Ambasada e Hungarisë , Ambasada e Republikës së Letonisë, Ambasada e Republikës së Moldavisë, Ambasada e Malit të Zi, Ambasada e Republikës së Polonisë, Ambasada e Rumanisë, Ambasada e Republikës së Sllovakisë, Ambasada e Republikës së Sllovenisë, Ambasada e Ukrainës, Ambasada e Polonisë, Delegacioni i Bashkimi Evropian në Shtetet e Bashkuara dhe Zyra e Përfaqësimit Ekonomik dhe Kulturor të Taipeit në Shtetet e Bashkuara.
Më shumë se 50 organizata të tjera nga vende të ndryshme morën pjesë gjithashtu në ceremoninë e vendosjes së kurorave për të kujtuar viktimat në vendet e tyre për shkak të komunizmit.
Ambasada e Shqipërisë, në Washington, ose përfaqësues të shtetit shqiptar të cilët ka marrë pjesë në disa nga këto ceremoni, kësaj radhe e “injoroinë” përsëri ceremoninë të vendosjes së kurorave në nderim të viktimave të komunizmit, megjithëse, siç dihet Shqipëria, është vendi i vetem në botë, që kaloi një nga diktaturat më të egra në botë.
Në përkujtimin e viktimave të Komunizmit, Kryetari I Partisë Lëvizja e Legalitetit , Shpëtim Axhami tha se : “Regjimi komunist në Shqipëri krijoj një shtet burg të dominuar nga terrori, frika, dhuna, pushkatimet dhe kampet e përqëndrimit. Burgjet e ferrit kampet e vuatjes e të përqëndrimit u kthuen në qendra eksperimentale të vuatjes dhe torturës. Gjatë diktaturës komuniste u vranë rreth 7000 persona, 1 mijë humbën jetën në burgje ndërsa rreth 6 mijë të tjerë vdiqën nga kushtet e kampeve të internimit. Në total janë kryer rreth 1 milion vite burg nga 34 mijë të burgosur politik. Të paktën 59 mijë qytetarë u internuan dhe bënë punë të detyruar për ngritjen e infrastrukturave të vendit dhe në bujqësi. Në total kanë qenë 100 burgje, kampe me tela me gjemba, kampe internimi, kampe pune të detyruar, ndërkaq fatkeqësisht, edhe sot pas mbi 30-vite të rrëzimit komunizmit në Shqipëri janë 4500 të vrarë dhe të pushkatuar të cilët ende nuk kanë një varr” ka thënë Axhami..
Z. Haxh Dauti, Presidenti i Këshillit Shqiptar Amerikan, i cili është anëtar nderi i VOC, dhe është nderuar me medaljen e Argjentë për sponsorizimin e aktivitetve të organizuara nga Memoriali i Viktimave të Komunizmit në Capitol Hill, tre vjet më parë (qershor 2021) si dhe aktivistja Merita McCormack – Bajraktari, anëtare e Vatrës dhe e VOC-së, morën pjesë në këtë ceremony, ceremonin të vendosjes së kurorave për respect të viktimave shqiptare të komunizmit , duke vendos kurorën në emër të Këshillit Shqiptar Amerikan dhe në emër të familjes Kalaja nga Zemblak – Korça, një familje ish- e përndjekjur politike nën regjimin e Enver Hoxhës në Shqipëri .
Mbas pjesëmarrjes në ceremoninë e vendosjes së kurorave “Roll Call of Nations”, shtatëmbëdhjetë vjetorin i Përkujtimit të Viktimave të Komunizmit në Uashington, DC., ne biseduam me aktivisten Merita McCormack – Bajraktari, anëtare e Vatrës dhe e VOC-së, e cila tha se kiste vite që e kishte filluar lidhjen me Fondacionin e Viktimave të Komunizmit shumë vite, “nuk e kujtoj saktësisht datën, por, tha ajo që kur aty ishin drejtues Z. Murray dhe Z. Smith, të cilët më ftuan të merrja pjesë në programet e tyre edukative pasi u takuam në një aktivitet në DC. Atyre ju bënte shumë përshtypje thellësia e plagës shqiptare shkaktuar në periudhën e izolimit dhe ateizmit ligjor”.
Ajo tha se ka qenë e motivuar të nderonte për çdo vjet viktimat e komunizmit, nga se kishte vrejtur se Misioni dhe vizioni i fondacionit dhe puna e tyre në drejtim të hedhjes dritë mbi të vërtetën e ideologjisë komuniste, ishte dhe kujdesi që ata tregojnë për viktimat e mbijetuesit e komunizmit dhe programet që kanë për të edukuar publikun amerikan janë për tu vlerësuar. Shpresa që ata përpiqen ta mbajnë gjallë.
Merita McCormack – Bajraktari, tregonë the se çfarë kuptimi ka për të pjesmarrja, ne këtë ceremoni ; “Së pari ndjej se Shqipëria përkujtohet e shqiptarët nderohen e nuk harrohen. Personalisht ndjej se gjyshërit , të gjithë të afërmit e bashkëpatriotët e mij respektohen e kujtohen. Ndjehem mirë kur marr pjesë në lutjet për shpirtin e tyre dhe për respektin ndaj tyre. Po ashtu merr kuptim Shpresa, pasi shihet në mënyrë të prekshme se si Amerika vazhdon ti prijë botës në demokraci. Një aspekt tjetër kuptimplotë është solidarizimi me shumë njeeëz që ndajnë histori të përbashkëta si kombi ynë, megjithëse Shqipëria e ka historinë tejet më të dhimbshme. Po ashtu vlen të përmendet se në këtë aktivitet nuk flitet për urrejtje por për nderim të martirëve e kujtesë të tyre.”
Nuk flitet keq për njerëzit që e shkaktuan por për veprimet që çuan në shfarrosje e luftë klasore. Kujtesë kolektive që vlerëson dinjitetin njerëzor e lufton vesin duke edukuar e duke falur njeriun por duke mos harruar veprimin dhe të keqen e madhe.
I vetmi vend ish komunist në Europën juglindore deri tani është Shqipëria, që nuk ka marrë vëmendjen që i takon në ceremoninë e vendosjes së kurorave “Roll Call of Nations”, për ti dhënë ndonjë individi apo shoqate Medaljen e Lirisë Truman-Reagan.
Merita, tha se : “Por në fakt , kujtimi i Viktimave Shqiptare të Komunizmit në Shqipëri është në dorën e shqiptarëve… Secili të mendohet mirë se ku e ka talentin e si ta zhvillojë atë e ku të kontribojë . Nëse kauza e përkujtimit të viktimave të komunizmit është diçka që e tërheq , nuk duhet të stepen. Por secili sipas mënyrës e mundësisë së vet. Këtu në Amerikë ne që marrim pjesë në aktivitete bëjmë sa kemi mundësi. Nëse dikush ka dëshirë e mundësi , duhet të angazhohet e mbase të krijohet një forum shqiptaro amerikan që të kujdeset për të ndërtuar e zhvilluar programe të kësaj natyre. Mos presim nga të tjerët.
Ajo tha se më vjen mirë që Z. Haxhi Dauti jo vetëm që sponsorizon por edhe udhëton përvit nga Nju Xhersi për të qenë i pranishëm për të nderuar shqiptarët .Po ashtu Z. Çezar Ndreu është një ndër mbështetësit, pjesëmarrësit dhe spinsorizues i këtij aktiviteti dhe më shumë. Ai ishte ideatori e promotori i seminarit për shqipërinë , organizuar nga VOC dhe Human Events .
“Poeti e Diplomati Visar Zhiti, është gjithashtu gjithnjë i pranishëm sikurse në mënyra të ndryshme të pranishëm janë edhe pjesëtarë të Familjeve Mirakaj, Cubi, Z.Pëllumb Llamaj, Z. Shaqir Salihu, Familja Mrnaçaj, familjarë të lumit Shtjefën Kurti, familja Balaj e Buçaj, familja Staravecka, familja Mehani, familja Zajmi, familja Komani , të afërm të Nënë Terezës, por edhe organizata si VATRA, “Hope and Peace” etc .”
Falë kujdesit të Zërit të Amerikës , këto aktivitete janë mbuluar shpesh herë.
“Sot, ishte një nga ditët ku pjesëmarrja ka qenë shumë e madhe, tha aktivistja Merita McCormack – Bajraktari, zakonisht në lëndinën mbas monumentit vihen kurorat në radhë, në një rreth , sot ishin dy rrathë. Diçka e veçantë sot ishte se fituesja e çmimit “Disident për të Drejtat e Njeriut “ ishte Katrina Lantosh Swett PhD, vajza e të ndjerit Tom Lantosh që ka bërë aq shumë për kombin tonë. Kur u prezantuam menjëherë më falenderoi për çka ka bërë kombi ynë për mbrojtjen e hebrenjve gjatë Hololaustit. Më foli me shumë dashamirësi për kombin tonë dhe me kënaqësi bisedoi edhe me zotin Haxhi Dauti, Antonela Skendi e pranoi të bënte dhe foto me ne shqiptarët që ishim aty prezent. Në aktivitet morri pjesë edhe një kongresiste me origjinë Koreane, Znj. Michelle Steel, e cila është bashkë kryetare e grupit kongresional për Viktimat e Komunizmit. Ishte një ditë mbresëlënëse!”
