Nga Vladimir Karaj, BIRN
Një prej organizatave kriminale më të përfolura në Shqipëri është goditur të enjten nga Prokuroria e Posaçme, në bashkëpunim me Europol, Eurojust dhe agjencitë homolege në Hollandë, Belgjikë e Francë.
Operacioni i përbashkët u kodua me emrin “Gorgon” – figura monstruoze sipas mitologjisë greke, me Meduzën si përfaqësuesen më të njohur të tyre.
Në një njoftim të detajuar për mediat, SPAK bëri me dije se kishte lëshuar 33 urdhër-arreste ndaj anëtarëve të dyshuar të një organizata kriminale, që drejtohet sipas hetuesve nga dy vëllezërit Franc dhe Hajdar Çopja.
“Prokuroria e Posaçme kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar ka vijuar hetimet në kuadër të procedimit penal nr.75, të vitit 2022, ku objekt i hetimit ishte veprimtaria kriminale e një organizate kriminale e cila kishte bazën në qytetin e Elbasanit,” thuhet në njoftim.
Prokuroria ka ngritur një seri akuzash ndaj anëtarëve të kësaj organizate, që akuzohet se është përfshirë nga vrasjet me pagesë, te trafiku i drogës dhe skemat komplekse të pastrimit të parave. Grupi akuzohet gjithashtu për korruptim të funksionarëve të drejtësisë si dhe grabitjen me armë të 10 milionë eurove në Aeroporin e Rinasit.
SPAK njoftoi se nga 33 urdhër arrestet ishin ekzekutuar 13 në Shqipëri, ndërsa 2 persona u arrestuan jashtë vendit. Njëri prej krerëve të grupit, Franc Çopja ishte arrestuar më parë në Dubai, prej nga ishte ekstraduar në Belgjikë.
Prokuroria po ashtu sekuestroi 1 milion euro cash dhe 42 pasuri, përfshi një pallat në ndërtim dhe 4 llogari bankare.
Operacionit i ka bërë jehonë edhe Europol, i cili njoftoi se mes të arrestuarve gjendet edhe një person i specializuar në pastrim parash.
“Mes të arrestuarve është edhe një person i përfshirë në pastrim parash me qendër në Tiranë, i cili u ofronte shërbimet e tij disa grupeve të tjera kriminale të nivelit të lartë të angazhuar në nivel ndërkombëtar në vrasje, korrupsion dhe trafik droge në shkallë të gjerë,” njoftoi Europol, ndërsa theksoi se skemat e pastrimit të parave përfshinin edhe transaksione komplekse me kriptomonedha.
Masakrat për kontroll territori
Në prill 2019, katër persona të armatosur dhe maskuar sulmuan dhe grabitën 10 milionë euro në Aeroportin e Rinasit. Gjatë grabitjes ata shkëmbyen zjarr me policinë dhe një prej grabitësve, Admir Murataj, mbeti i vrarë në përplasje.
Por grupi arriti të merrte paratë dhe organizimi dhe armatimi i tyre bëri të qartë se pas tyre ishte një organizatë kriminale me fuqi për të ndërmarrë një sulm të kësaj natyre. 7 persona të përfshirë direkt në këtë grabitje u arrestuan dhe u dënuan nga Gjykata e Posaçme në tetor 2022.
Pesë vjet më vonë, SPAK ka zbuluar se të arrestuarit për grabitjen u bindeshin urdhrave të një organizate kriminale nën drejtimin e dy vëllezërve Çopja, të përfshirë në aktivitet kriminal që prej viteve 2006-2007.
“Dyshohet se veprimtaria kriminale e dy vëllezërve daton rreth viteve 2006 – 2007, ku fillimisht e kanë ushtruar aktivitetin kriminal në Itali duke shpërndarë në sasi të vogla lëndë narkotike të llojit kokainë. Me kalimin e viteve, ata u fuqizuan shumë nga shitja dhe trafikimi i drogës, ku nga Italia e shtrinë/zgjeruan aktivitetin e tyre kriminal edhe në vende të tjera të Evropës dhe më gjerë”, thuhet në informacionin e shpërndarë nga SPAK.
Grupi kriminal që filloi me shpërndarje narkotikësh, është sipas SPAK një prej organizatave kriminale më të forta në vend, e cila pas fuqizimit financiar ndërmori hapa në kontroll të territoreve në një sërë vendesh ku vepronte në trafikun e drogës, duke ekzekutuar përmes vrasjeve me pagesë rivalë dhe anëtarë te grupeve të tjera.
“Për të zotëruar tregun dhe për të krijuar hegjemoninë e tyre ndaj grupeve të tjera, kjo organizatë kriminale në vitin 2018 filloi eliminimin e kundërshtarëve (nëpërmjet vrasjeve me pagesë), të cilët kishin një rol të rëndësishëm në trafikun e drogës në Evropë dhe më gjerë”, thuhet në njoftimin e SPAK.
Seria e vrasjeve që filloi në vitin 2018 shokoi vendin dhe futi në panik qytetin e Elbasanit. Në dhjetor 2018, pak ditë para ndërrimit të viteve, persona që sipas prokurorisë kontrolloheshin nga vëllezërit Çopja ekzekutuan 3 vetë në një atentat në Bradashesh.
Endrit Alibej, Arben Dylgjeri dhe shtetasi turk Erdal Duranay, u qëlluan me 25 plumba ndërsa ishin në makinë. Alibej, një prej viktimave, kishte një të shkuar me probleme dhe ishte hetuar në Itali për përfshirje në aktivitete kriminale.
“Vrasja e shtetasit Endrit Alibej (eksponent i njohur në trafikimin e kokainës) u pasua me urdhërimin dhe të vrasjeve të disa personave të afërm të shtetasit Endrit Alibej”, thuhet në njoftimin e SPAK.
Prokuroria thotë se e njëjta organizatë urdhëroi vrasjet e Klevin Bahos dhe plagosjen e vëllait të tij, shtetasit Aldo (Aleksandër) Baho në korrik 2019, vrasjen e Andi Zylyfit dhe plagosjen e Ardit Uruçit në dhjetor 2019 dhe vrasjen e Klevis Kapllanit në Rrogozhinë në shtator 2020.
Veç këtyre atentateve me viktima, prokuroria thotë se organizata është përgjegjëse për një sërë tentativash vrasjeje, përfshi ato ndaj Kei Pikut në Elbasan dhe Irfan Azizit në Berat.
Prokuroria thotë se grupi organizoi 4 atentate ndaj Erjon Alibej, anëtar i grupit rival dhe vëlla i Endrit Alibej. I akuzuar për një sërë krimesh, Alibej u arrestua në shator 2020 dhe konsiderohet si i penduar i drejtësisë dhe dëshmitar për një sërë krimesh të ndodhura përfshi rivalitetin mes familjes së tij dhe organizatës së Çopjave.
Atentate të dështuara grupi organizoi edhe ndaj Nuredin Dumanit, po ashtu i penduar i drejtësisë, dhe një prej dëshmitarëve kyç në atë që njihet si aksioni “Plumbi i artë” dhe që ka zbardhur historinë e dhjetra krimeve me pagesë në Shqipëri.
Korruptimi i drejtësisë
Hetimet e SPAK kanë lidhur me organizatën kriminale të paktën një prej ish- gjyqtareve të Elbasanit, një punonjëse e administratës së gjykatës, 2 oficerë policie dhe një prej drejtuesve të burgut të Elbasanit.
Hetimet e prokurorisë kanë zbuluar një rast të korrupsionit në gjyqësor, ndërsa akuzojnë se një prej punonjësve të Gjykatës së Elbasanit ndau të dhëna sekrete me organizatën kriminale.
SPAK, që e hetonte grupin prej vitit 2022, zbuloi ndër të tjera edhe angazhimin e tyre në pastrim parash kryesisht përmes investimit në tregun e pasurive të paluajtshme.
“Në lidhje me pastrimin e parave, nga të dhënat e siguruara nga organi i akuzës, rezulton se kjo organizatë kriminale ka investuar në Shqipëri një pjesë të të ardhurave të cilat rrjedhin nga aktiviteti kriminal i trafikut ndërkombëtar të drogës, kryesisht në tregun e pasurive të paluajtshme (nëpërmjet blerjes së pronave të ndryshme si apartamente, vila, bare e restorante dhe sipërfaqe toke), në qytetet Tiranë, Elbasan dhe Durrës”, thuhet në njoftim.
Hetimet gjetën se drejtuesit e organizatës dhe anëtarët e saj u përfshin në pastrim parash përmes ndërtimit, duke përdorur kryesisht persona të tretë përmes të cilëve investuan miliona euro në cash.
“Evidentohet përdorimi i sektorit të ndërtimit nga organizata kriminale, ku nëpërmjet personave të tretë ka injektuar dhe investuar shuma monetare të konsiderueshme cash për realizimin e punimeve të godinave të banimit në proces ndërtimi si dhe në ndërtimin e godinave/komplekseve të banimit prej fillimit”, thuhet në njoftim.
Sipas prokurorisë, organizata hapi kompani në emër të personave të njohur të tyre dhe i përdori këto si mënyrë për të fshehur natyrën e vërtetë të të ardhurave, ndërsa është gjetur se në mjaft raste ata shfrytëzuan zyrat e këmbimit valutor brenda dhe jashtë vendit, duke i dërguar para personave të besuar. SPAK gjeti se paratë e transferuara në këtë formë u përdorën më pas edhe për kryerjen e vrasjeve me pagesë.
“Hetimet kanë provuar se kjo organizatë kriminale dallohet për shkallën e veçantë të strukturimit, qëndrueshmërisë, kohëzgjatjes së saj, qëllimit për kryerjen e disa vepra penale dhe fuqisë së saj financiare,” deklaroi SPAK përmes njoftimit.
Hetimet e SPAK janë bazuar edhe në të dhënat e marra nga bisedat e rrjedhura në aplikacionin Sky ECC.