DITA NDËRKOMBËTARE E PËRKTHYESVE NË DITËN E SHËN JERONIMIT ILIR…

“Shën Jeronimi në studimin e tij”…Pikturë nga Domenico Ghirlandaio

Nga Ilir Seci

 

Data 30 shtator eshte Dita Ndërkombëtare e Përkthimit…

Kjo date eshte vendosur pikerisht me 30 shtator diten e Shën Jeronimit “Saint Jerome” përkthyesit të Biblës i cili eshte Shenjti Mbrojtës i përkthyesve.Caktimi i kesaj date eshte vendosur nga Federata Ndërkombëtare e Përkthyesve”,FIT,(International Federation of Translators) që kur u krijua kjo Federate në vitin 1953…Ndersa ne vitin 1991 Federata e Perkthyesve ka hedhur idenë e një date zyrtare qe te njihet si Dita Ndërkombëtare e Përkthimit!Sot kjo date njihet nga shumica e botes si dita kur nderohet puna e perkthyesve në mbarë botën.Nje përpjekje kjo edhe për të promovuar zejen fort te vyeshme te përkthimit!Caktimi i nje Dite Nderkombetare per perkthyesit eshte vleresim per nje profesion te vyeshem siç është perkthimi!Nje profesion qe ka ndihmuar fuqimisht ne perparimin e njerezimit…Vlera e perkthimit si zeje merr peshe te madhe pikerisht me perkthimin e Bibles ne latinisht nga Shen Jeronimi Ilir,pasi dihet ndikimi qe pati Bibla ne qyteterimin Perendimor…Nje nga kontributet e shumta te te pareve tane Ilire ne qyteterimin Evropian!Shen Jeronimi ne vitin 382 caktohet nga Papa Damasus I qe te perktheje Biblen ne Latinisht…Perkthimin e ka bere nga Hebraishtja,nga Greqishtja e Theodotit,nga Septuagint-i i shek.II,nga Hexaplar Septuagint-i si dhe nga versionet Aramaike e ato te Greqishtes se Vjeter!Nje pune titanike dhe nje kontribut madheshtor per njerëzimin!

Shen Jeronimi njihet si shenjt nga gjithe kishat kryesore, Kisha Katolike,Kisha Ortodokse,Kisha Luteriane dhe Kisha Anglikane..

Shen Jetonimi,(Emri Latin: Eusebius Sophronius Hieronymus),lindi ne vitin 347 dhe vdiq me 30 shtator te vitit 420,prandaj edhe data 30 shtator eshte shpalle si Dite e Shen Jeronimit.

Shen Jeronimi ishte Ilir nga Dalmacia,per here te pare kete te dhene me rendesi historike e ka bere te ditur Profesor Ramadan Sokoli,botuar ne vepren “16 Shekuj”…Kete te dhene e konfirmon edhe studiuesi i njohur i krishterimit Xhejms Kilian,ne faqen 193 te vepres “E verteta e Besimit tone”,kur e permend Ilirine si vendlindje te Shen Jeronimit, ku shkruhet: “Ai ishte Ilir, i biri i Eusebius,nga qyteti  Stridon, në kufirin e Dalmacisë me Panonine.Njihet boterisht për përkthimin e Bibles ne latinisht (Vulgate),si dhe komentet e tij në Ungjillin e Hebrenjve. Lista e tij e shkrimeve është e gjerë.” (“Truth of our faith”,Killian, James. Page 193…”He was Illyrian,the son of Eusebius, of the city of Stridon, on the border of Dalmatia and Pannonia. He is best known for his translation of the Bibleinto Latin (the Vulgate), and his commentaries on the Gospel of the Hebrews. His list of writings is extensive.”)…

Dita e Shen Jeronimit per ne Shqiptaret duhet te ishte nje dite e rendesishme qe duhej evidentuar me gjithe rendesine qe ka!Sikur te kishim historiane qe punojne per te miren e Kombit tone me 30 shtator ne TIrane duhet te ishte mbajtur nje konference per nder te kesaj figure aq te madhe!

Nje konference ku te theksohej fakti qe Shen Jeronimi ishte Ilir!…Nje figure si Shen Jeronimi çdo komb i botes do ta kishte nder ta perkujtonte kurse ne Shqiperi as e permendim fare!?Historianet tane as i dalin per zot trashgimise tone iliro-shqiptare!Sepse historianet tane jane shume te zene me rivleresimin e figures se diktatorit Enver Hoxha dhe s’kane kohe te merren me figurat qe na nderojne para gjjthe botes siç na nderon Shen Jeronimi!Keshtu si heshtet nga historianet tane nuk do jete e larget dita kur edhe Shen Jeronimin do te na e marrin sllavet siç na moren perandoret  Konstandinin e Madh dhe Justinianin..