Në Kosovë, miratohet në parim Projektligji për Byronë për Konfiskimin e Pasurisë së Pajustifikueshme

Prishtinë, 14 korrik 2022 – Shimca në Kuvendin e Kosovës e miratoi të enjten në leximin e parë projektligji për Byronë Shtetërore për Verifikimin dhe Konfiskimin e Pasurisë së Pajustifikueshme.

Ky projektligj u miratua vetëm me votat e 58 deputetëve të koalicionit qeveritare dhe me 3 abstenime. Deputetët e opozitës nuk morën pjesë në votim, me arsyetim se në projektligj nuk janë përfilluar rekomandimet e Komisionit të Venecias.

Me këtë projektligj parashihet që të gjithë zyrtarët publikë në Kosovë të mund të jenë subjekt i verifikimit të pasurisë, nëse ekzistojnë dyshime se ajo është fituar në mënyrë të kundërligjshme.

Përveç tyre, verifikimi dhe konfiskimi i pasurisë së pajustifikueshme do të bëhet edhe për anëtarët e familjes së tyre dhe palëve të treta, që nënkupton personat te të cilët dyshohet se është bartur pasuria e zyrtarëve publikë.

Kryeministri Albin Kurti tha se është e rëndësishme që të lidhur me projektligjin të zhvillohen më shumë konsultime me subjektet politike.

“Është e domosdoshme që të kemi sa më shumë konsultime edhe si subjekte politike. Përveç kësaj, duhet ta bëjmë ndarjen e qartë të gjërave që nuk janë të njëjta”, tha ai, duke theksuar se Byroja dhe Vettingu në drejtësi nuk janë e njëjta gjë.

Ministrja e Drejtësisë, Albulena Haxhiu, tha se në lexim të dytë do të adresohen edhe rekomandimet e Komisionit të Venecias.

Kryetari i Lidhjes Demokratike të Kosovës, Lumir Abdixhiku, tha se partia e tij nuk e mbështet projektligjin, nëse në të nuk sigurohet gjithëpërfshirje.

“Ju keni kërkuar gjithëpërfshirje edhe ne po kërkojmë gjithpërfshirje… Ju, kryetar i Kuvendit, e keni marrë përsipër dërgimin e këtij ligji në Komisionin e Venecias dhe këtë ndërmarrjen tuaj e kemi vlerësuar këtu në Kuvend”, tha Bbdixhiku.

“Jam vullnetar në verifikimin e pasurisë, por vërejtjet janë për të mbrojtur rendin kushtetues dhe për ta bërë reformë të njëmendtë”, theksoi ai.

Shefi i Grupit Parlamentar të Partisë Demokratike të Kosovës, Abelard Tahiri, tha se për reformën në drejtësi është i rëndësishëm konsensusi politik.

“Konsensusin për reformën në drejtësi e shoh jashtëzakonisht të rëndësishëm… Mendoj që edhe Qeveria duhet të reflektojë”, tha ai.

Ndërkaq shefi i Grupit Parlamentar të Aelancës për Ardhmërinë e Kosovës, Besnik Tahiri, tha se kjo parti kërkon që pronësinë mbi vettingun ta marrë Kuvendi i Kosovës.

“Nuk mund ta bëjë as vettingun e as këto ligje një parti”, theksoi Tahiri.

“Nëse pozita hyn në këtë proces pa koordinim, atëherë ajo nuk do ta ketë mbështetjen tonë”, shtoi ai.

Kryetari i Kuvendit, Glauk Konjufca, i cili e kishte dërguar këtë projektligj në Komisionin e Venecias, tha se ai nuk votoi pro projektligjit, për shkak se aty duhet të adresohen sugjerimet e këtij komisioni. Por, ai shprehu bindjen se  të gjitha vërejtjet e sugjerimet e Komisionit të Venecias  do të adresohen  në komisionin funisional të Kuvendit, para se të hidhet në votim të dytë.

Projektligji për Byronë Shtetërore për Verifikimin dhe Konfiskimin e Pasurisë së Pajustifikueshme parasheh verifikimin për periudhën prej shpalljes së pavarësisë së Kosovës, 17 shkurt 2008, brenda periudhës dhjetëvjeçare prej kur zyrtarët publikë pushojnë së ushtruari funksionin e tyre.

Projektligji thotë se Byroja udhëhiqet nga drejtori i përgjithshëm që votohet nga Kuvendi i Kosovës me votat e shumicës së deputetëve të pranishëm. Votimi për zgjedhjen e drejtorit bëhet në mënyrë të fshehtë. Mandati i drejtorit është pesëvjeçar.

Sipas projektligjit, për fillimin e procedurës për verifikim vendos drejtori i byrosë, pastaj byroja vazhdon me mbledhjen dhe hulumtimin e dokumentacionit relevant lidhur me rastin.

Instituti i Kosovës për Drejtësi (IKD) ka vlerësuar se qëllimi i projektligjit është legjitim, por në disa aspekte nuk e respekton Kushtetutën e Kosovës.

Jeton Hasani, hulumtues i lartë në këtë institut, ka thënë se projektligji ka të meta të caktuara juridike, duke filluar nga zgjedhja e drejtorit të përgjithshëm. Sipas tij, drejtori i kësaj byroje është autoriteti kryesor për fillimin e procedurave për verifikimin dhe konfiskimin e pasurisë, prandaj nuk do të ishte mirë që ai të zgjidhet me shumicë të thjeshtë nga Kuvendi. Po sipas tij, drejtori i kësaj byroje edhe mund të shkarkohet lehtësisht, po me shumicë të thjeshtë.

Sipas ministres Haxhiu, në opinionet e Komisionit të Venecias rekomandohet ndërmarrja e veprimeve për ndryshimet e nevojshme ligjore dhe kushtetuese, në mënyrë që të arrihet rezultati i synuar për një gjyqësor me integritet profesional dhe efikas.

“Komisioni rekomandon fillimisht verifikimin e niveleve të larta në gjyqësor dhe në prokurori, përmes një mekanizimi të jashtëm, pra nivele të larta duke filluar nga Këshilli Gjyqësor i Kosovës, Këshilli Prokurorial i Kosovës, si dhe kryetarëve të të gjitha gjykatave dhe kryeprokurorëve të të gjitha prokurorive”, ka thënë ministrja Haxhiu.

(r.m.)