Uashington, 29 mars 2023 – Një diplomat i lartë rus tha të mërkurën se Moska nuk do të informojë më Shtetet e Bashkuara lidhur me provat e saj me raketa. Njoftimi erdhi ndërkohë që ushtria ruse vendosi sisteme të lëvizshme të lëshimit të raketave në Siberi, në një shfaqje të aftësive të mëdha bërthamore të vendit, ndërsa lufta në Ukrainë vazhdon.
Zëvendësministri i Jashtëm rus Sergei Ryabkov citohet nga agjencitë ruse të lajmeve, të ketë thënë se Moska ka ndalur të gjitha llojet e shkëmbimit të informacionit me Uashingtonin.
Muajin e kaluar, Presidenti rus Vladimir Putin pezulloi traktatin e ri START, paktin e fundit të armëve bërthamore me SHBA-në. Ai tha se Rusia nuk mund të pranojë që objektet e saj bërthamore të inspektohen nga Shtetet e Bashkuara, sikurse parashikon marrëveshja, në një kohë kur Uashingtoni dhe aleatët e tij të NATO-s, kanë deklaruar hapur se qëllimi i tyre është që Rusia të mundet në Ukrainë.
Njoftimi i zotit Ryabkov pasoi deklaratën e zyrtarëve amerikanë se Moska dhe Uashingtoni kanë ndaluar ndarjen e të dhënave mbi armët bërthamore, çka ndodhte dy herë në vit, bazuar në traktatin e ri START. Zyrtarët në Shtëpinë e Bardhë, Pentagon dhe në Departamentin e Shtetit thanë se SHBA-ja ishte ofruar që të vazhdonte të jepte informacion për Rusinë edhe pasi zoti Putin pezulloi pjesëmarrjen e vendit në traktat, por Moska informoi Uashingtonin se nuk do të ndante të dhënat e veta.
Traktati START , nënshkruar në vitin 2010 nga presidentët e atëhershëm Barack Obama dhe Dmitry Medvedev, parashikon që secili vend të ketë të dislokuara jo më shumë se 1550 mbushje bërthamore, 700 raketa dhe avionë luftarakë bombardues bërthamorë. Marrëveshja parashikon inspektime gjithëpërfshirëse për të verifikuar respektimin e me paktit.
Inspektimet janë pezulluar që nga viti 2020 për shkak të pandemisë COVID-19. Diskutimet për rifillimin e tyre duhej të kishin nisur në nëntor 2022, por Rusia anuloi në mënyrë të beftë pjesmarrjen në marrëveshje, duke përmendur si shkak mbështetjen e SHBA-së për Ukrainën.
Moska ka theksuar se nuk do të tërhiqet plotësisht nga pakti dhe se do të vazhdojë të respektojë kufijtë për armët bërthamore, të vendosura nga traktati.
Ministria e Jashtme ruse fillimisht tha se Moska do të vazhdojë të njoftojë Uashingtonin për provat e saj me raketa balistike, por deklarata e zotit Ryabkov dëshmon një ndryshim kursi.
“Nuk do të ketë fare njoftim. Të gjitha llojet e njoftimeve, të gjitha aktivitetet sipas traktatit, do të pezullohen, pavarësisht se çfarë qëndrimi mund të mbajnë Shtetet e Bashkuara”, tha zoti Ryabkov kur u pyet nëse Moska do të ndalonte njoftimet lidhur me provat e saj me raketa.
Sistemet e lëvizshme për lëshimin e raketave ‘Yars’ do të operojnë në tre rajone të Siberisë, si pjesë e stërvitjeve që filluan të mërkurën, njoftoi ministria ruse e Mbrojtjes. Parashikohet gjithashtu marrja e masave që që dislokimet e mjeteve ushtarake të mos zbulohen nga satelitët e huaj apo pajisjet e tjera të zbulimit, tha ministria.
Ministria e Mbrojtjes nuk tha se sa do të zgjasin stërvitjet dhe nuk përmendi ndonjë plan për lëshim raketash.
‘Yars’ është një raketë balistike ndërkontinentale me mbushje bërthamore, me një rreze veprimi prej rreth 11,000 kilometrash. Ajo përbën shtyllën kurrizore të sistemit të raketave strategjike të Rusisë.
Ministria e Mbrojtjes publikoi një video ku tregoheshin kamionë masivë, që mbanin raketa, duke u larguar nga një bazë, për patrullim. Sipas ministrisë, në manovra janë përfshirë rreth 300 automjete dhe 3,000 trupa në Siberinë lindore.
Stërvitja masive zhvillohet disa ditë pasi Presidenti rus Vladimir Putin njoftoi një plan për të vendosur armë taktike bërthamore në Bjellorusi, një vend fqinj dhe aleat i Rusisë.
Armët bërthamore taktike janë prodhuar për përdorim në fushën e betejës dhe kanë një rreze veprimi relativisht të shkurtër e një force shumë më të ulët, në krahasim me raketat strategjike me rreze të gjatë verpimi, të pajisura me mbushje bërthamore, e që janë të afta të zhdukin qytete të tëra.
Vendimi i zotit Putin për të vendosur armë taktike bërthamore në Bjellorusi, pasoi paralajmërimet e tij të përsëritura se Moska ishte e gatshme të përdorte të gjitha mjetet në dispozicion, një referencë ndaj arsenalit të saj bërthamor, për të shmangur sulmet në territorin rus.
Zyrtarët rusë kanë lëshuar një ‘breshëri’ deklaratash të ashpra që prej momentit që trupat e tyre hynë në Ukrainë, duke paralajmëruar se mbështetja e vazhdueshme perëndimore për Ukrainën, ka rritur kërcënimin e një konflikti bërthamor.
(Zëri i Amerikës)